Visualization
İş Zekası(BI) ve Olgunluk Modeli
BI(Business Intelligence)/ İş Zekasının ne olduğundan, bunun neden önemli olduğundan ve olgunluk modelinden bahsedeceğim.
İş Zekası , ham veriyi işlererek bunlardan şirket stretejisi üretecek bilgilere dönüştüren mekanizmaya denir. Şirketlerin neden buna ihtiyacı olsun ? Patronun veya şirket yöneticilerinin karşısına aşağıdaki sorular çıkar;
- Ne kadar hangi üründen üreteceksiniz ?
- Ne kadar hammadeyi, kaç paradan almalıyım?
- Hammadde stoklamalı mıyım?
- Ne zaman, hangi pazarda satmalı?
- Dolar kuruna göre stratejim ne olmalı?
- vb..
bir çok sorunun cevabını bulmalı yönetim. Bu kararların şirketin başarısını etkileğini düşünürsek bu kararları doğru şekilde vermenizi sağlayacak mekanizma paha biçilmez olmalı. İşte bu mekanızma İş Zekası diyoruz
Bunun için şirketler;
- Temel Performans Göstergeleri (KPI’lar) belirleyerek bunları analiz edebilirler.
- Trend Analizleri yaparak hangi pazarda olmaları gerektiğini karar verebilirler.
- Görsel Dashboard hazırlayarak Saatlik/Günlük/Haftalık/Aylık canlı tablolar üzerinden gidişatı izleyebilirler.
- Forecasting / Prediction Modellemesi gelecek tahminlemelerini yaparak iyi senaryo , kötü senaryoda nerede olacaklarının tahmin etmelerini sağlar.
İş Zekası Olgunluk Modeli
Aşağıdaki linkte İş Zekası için bir olgunluk modeli belirtilmiş. İş değeri ve bilgi seviyesinin artmasına göre iş zekasının seviyelerini oluşturmuştur. Özetle;
0. Seviye — Excel Seviyesi
Genelde kişiler bilgilsayarlarında verileri excel vb tablolarda tutar. Bunlar üzerinden filtreleme, belli chartlarla görüntü ve hesaplamaları oluşturarak karar verme stratejilerini oluştururlar.
1. Seviye — Operasyonel Raporlar
Operasyonel raporlar organizasyonun verileri mantıksal bir biçimde sunmasına olanak tanır ve işlem seviyesinde bir kuruluşun günlük/haftalık/aylık faaliyetlerini desteklemek üzere tasarlanmıştır.
2. Seviye — Query & Analysis
Veritabanı üzerinde Ad-hoc Query yöntemini domain konusunda uzman kişilerin kendi raporlarını ve veri listelerini oluşturarak analiz edebilmelerine imkan vermesi
3. Seviye — Dashboard
Dashboard’larbir kontrol paneli, bir iş kullanıcısına, yöneticiye veya kilit karar vericiye tek bir birleştirilmiş görünümde bir dizi KPI (temel performans göstergesi), ölçüm ve diğer ilgili bilgileri görüntüleyen ve organizasyonel performansa olanak tanıyan grafiksel bir iş aracıdır
4. Seviye — OLAP
On-line analitik işleme (OLAP), işletme metriklerini farklı bakış açılarından hızla görselleştirmek ve analiz etmek için kullanılan bir tekniktir.
5. Seviye — Data Mining & Predictive Analysis
Veri madenciliği, yönetim karar vermede öngörülen modeller oluşturmak için anahtar değişkenlerin izole edilmesine yardımcı olabilecek kalıpları bulmak için geniş veri kümelerini analiz etme işlemidir.
İş Zekası Araçları
- Tableau
- Microsoft Power BI
- QlikView, QlikSense
- SAP Lumira
- Redash
- Amazon Quicksight
- IBM Cognos
Uzun süredir farklı sektörlerde (Askeri, Telekomünikasyon, Devlet, Bankacılık, Sigortacılık, Tübitak, SaaS) yazılımlar geliştiriyorum. Bu süreçte Havelsan, Milsoft, T2, Cybersoft ve Thundra firmalarında yönetici ve yazılım mühendisi olarak çalıştım. Deneyimlerimi ve teknolojik bilgi birikimi mi olabildiğince OnurDayibasi.com adresinde toplamaya çalışıyorum. Tüm yazılarıma ve daha fazlasını bu site üzerinden erişebilirsiniz.
